Όνομα Ακτής: Νειμπορειό
	Κωδικός Ταυτότητας: ELBW149268002
	Δήμος Άνδρου
	Περιφέρεια ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ
	Αποκεντρωμένη Διοίκηση ΑΙΓΑΙΟΥ

Εισαγωγή

Η θέσπιση Μητρώου Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης υπαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/7/ΕΚ, σχετικά με τη διαχείριση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης και συνιστά μια καινοτόμο προσέγγιση, με βασικό στόχο την ενημέρωση των πολιτών και την παροχή χρήσιμων στοιχείων για την σύγκριση και την επιλογή ακτών κολύμβησης. Η ταυτότητα των υδάτων κολύμβησης παρέχει πληροφορίες για τις φυσικές και γεωγραφικές συνθήκες της περιοχής της ακτής, για τα υδρολογικά χαρακτηριστικά των υδάτων κολύμβησης, καθώς και για την αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων ρύπανσης στην περιοχή.

Συμπληρωματικώς του Μητρώου Ταυτοτήτων, κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου κάθε έτους (από 1η Ιουνίου έως 31η Οκτωβρίου), διενεργούνται συστηματικές δειγματοληψίες και αναλύσεις μικροβιολογικών και άλλων παραμέτρων, με σκοπό την ποιοτική παρακολούθηση και ταξινόμηση των κολυμβητικών υδάτων.

Περιγραφή Ακτής

Η παραλία Νειμπορειό βρίσκεται στα ανατολικά παράλια της Άνδρου, στον Όρμο του Κάστρου και αποτελεί τη βόρεια ακτή από τις δύο στις οποίες διεισδύει η χερσόνησος της Χώρας. Τόσο η παράκτια ζώνη όσο και ο πυθμένας είναι αμμώδεις με μικρά και μεγάλα βότσαλα. Η παράκτια ζώνη είναι τροποποιημένη λόγω της ύπαρξης ειδικά διαμορφωμένου χώρου στάθμευσης και μόνιμων κτισμάτων κατά μήκος της ακτής. Η παρόχθια βλάστηση περιλαμβάνει θαμνώδη βλάστηση και η θαλάσσια βιοποικιλότητα κυρίως τοπικούς λειμώνες θαλάσσιων φανερόγαμων. Η κολυμβητική ακτή αποτελεί το παράλιο τμήμα ενός κλειστού κόλπου μήκους 2400μ. Η ακτή έχει μήκος 940μ., μέσο πλάτος 15μ. και προσανατολισμό βορειοανατολικό. Τα κολυμβητικά ύδατα στα πρώτα μέτρα είναι αβαθή και η κλίση του πυθμένα είναι ήπια (σε μέση απόσταση 180μ. από την ακτή το βάθος εκτιμάται στα 5μ.). Η ακτή αποτελεί το παράλιο τμήμα ενός κλειστού κόλπου. Η πρόσβαση στην παραλία γίνεται οδικώς μέσω του κεντρικού παραλιακού δρόμου της Χώρας της Άνδρου ενώ υπάρχει και δημόσια συγκοινωνία. Η παραλία είναι οργανωμένη και διαθέτει υποδομές όπως ντους, ξαπλώστρες, ομπρέλες και κάδους απορριμμάτων. Επί της ακτής υπάρχουν αναψυκτήρια και εστιατόρια για την εξυπηρέτηση των λουομένων. Στο βόρειο τμήμα της παραλίας έχει τις εγκαταστάσεις του ο Ναυτικός Όμιλος Άνδρου που έχει κατασκευάσει ράμπα ανέλκυσης και καθέλκυσης σκαφών. Ο μέγιστος αριθμός λουομένων εκτιμάται σε 150 άτομα. Τοπόσημο της περιοχής αποτελεί το άγαλμα του Αφανή Ναύτη που υπάρχει στην πλατεία. Στο κέντρο της ακτής εκβάλλει το ρέμα Λουριών που πηγάζει από τους Μένητες και στο βόρειο τμήμα της ακτής εκβάλουν δύο ρέματα διαλείπουσας ροής. Η άμεση περιοχή της ακτής είναι οικιστική με έντονη τουριστική δραστηριότητα, που περιλαμβάνει ξενοδοχειακά καταλύματα, μόνιμες και παραθεριστικές κατοικίες, εστιατόρια, αναψυκτήρια και καταστήματα. Στο βόρειο άκρο του κόλπου αναπτύσσονται λιμενικές εγκαταστάσεις που εξυπηρετούν ιδιωτικά πλεούμενα σκάφη αναψυχής και αλιείας.

Χρήσεις γης ευρύτερης περιοχής

Το μεγαλύτερο μέρος της ευρύτερης λεκάνης απορροής της ακτής καλύπτεται από συμπλέγματα καλλιεργειών, οπωρώνες και ασυνεχή αστικό ιστό.

Υπαγωγή - Χαρακτηρισμοί

Το νησί της Άνδρου ανήκει στο Υδατικό Σύστημα Νήσοι Αιγαίου (EL14), στην Λεκάνη Απορροής Ποταμού Κυκλάδων (EL1437) και στο Παράκτιο Υδατικό Σύστημα «Ακτές Άνδρου - Τήνου» (EL1437C0053N), του οποίου η οικολογική κατάσταση έχει χαρακτηριστεί ως «Υψηλή», με βάση τα αποτελέσματα της ταξινόμησης, που πραγματοποιήθηκε σστην 1η αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) και την αντίστοιχη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) (ΦΕΚ Β 4677/29.12.2017).Στο Υδατικό Σύστημα αντιστοιχεί σταθμός εποπτικής παρακολούθησης που έχει οριστεί στο πλαίσιο εφαρμογής του Άρθρου 8 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Στην περιοχή δεν εντοπίστηκαν άλλα υδάτινα σώματα, αναγνωρισμένα στο πλαίσιο της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ που να επηρεάζουν την κολυμβητική ακτή.

Ποιότητα κολυμβητικών υδάτων

Η παραλία Νειμπορειό αναγνωρίσθηκε ως ακτή κολύμβησης το έτος 1999 και έκτοτε παρακολουθείται στο πλαίσιο των ετησίων προγραμμάτων παρακολούθησης της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων, τα οποία πραγματοποιούνται με ευθύνη του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Από το 2010, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων για τις κολυμβητικές περιόδους πραγματοποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην Οδηγία 2006/7/ΕΚ και με συναξιολόγηση των αποτελεσμάτων παρακολούθησης των τελευταίων ετών.

Υδρολογικά, μετεωρολογικά χαρακτηριστικά

Το μέσο ετήσιο ύψος βροχόπτωσης στην περιοχή είναι 1110mm, με το μέγιστο και το ελάχιστο μηνιαίο ύψος να είναι αντίστοιχα 604,0mm και 0,1mm. (Ε.Μ.Υ. Μετεωρολογικός Σταθμός Κύμης, έτη 1961-1989). H επικρατέστερη διεύθυνση ανέμου είναι η βόρεια, ακολουθούμενη από βορειοδυτική και δυτική με μικρή ή μέση ένταση (Ε.Μ.Υ. έτη 1956-1990). Η μέση μηνιαία θερμοκρασία της ατμόσφαιρας κατά την κολυμβητική περίοδο είναι 22^oC, με τη μέγιστη μηνιαία θερμοκρασία να καταγράφεται κατά το μήνα Αύγουστο και να είναι της τάξης των 27^oC(Ε.Μ.Υ. έτη 1960-1990).

Σημειώνεται ότι η ακτή, εξαιτίας του προσανατολισμού της επηρεάζεται σημαντικά από τους βόρειους και βορειοανατολικούς ανέμους. Στην περιοχή δεν παρατηρούνται ισχυρά ρεύματα, ούτε έντονα φαινόμενα παλίρροιας.

Πιέσεις

Υγρά απόβλητα

Ο οικισμός της Άνδρου διαθέτει δίκτυο αποχέτευσης μεγάλης παλαιότητας, το οποίο καλύπτει το σύνολο του οικισμού και καταλήγει στη θαλάσσια περιοχή ανατολικά της ακτής. Η βιομηχανική δραστηριότητα της άμεσης περιοχής της ακτής περιλαμβάνει το σταθμό ηλεκτροπαραγωγής της ΔΕΗ, τα απόβλητα του οποίου ενδέχεται να προκαλέσουν θερμική ρύπανση και να επηρεάσουν το θαλάσσιο οικοσύστημα. Σε κάθε περίπτωση, με την προϋπόθεση τήρησης των Περιβαλλοντικών Όρων της μονάδας σχετικά με τη διάθεση των παραπροϊόντων δεν αναμένεται επιβάρυνση της ποιότητας των υδάτων.

Λιμάνια/Μαρίνες

Βόρεια της ακτής, σε απόσταση περίπου 300 μέτρων από την περιοχή κολύμβησης, υπάρχει χώρος ελλιμενισμού σκαφών αναψυχής και αλιευτικών. Οι απορρίψεις των σκαφών που προσεγγίζουν την παραλία καθώς επίσης και η πιθανή διαρροή πετρελαίου από σκάφη με ελλιπή συντήρηση αλλά και αστικά απόβλητα από τα σκάφη αποτελούν δυνητικές πηγές ρύπανσης.

Εκβολές ποταμών, ρεμάτων-εκβάλλοντες αγωγοί

Στο βόρειο τμήμα της ακτής εντοπίζεται ρέμα το οποίο, δυνητικώς, μεταφέρει ρυπαντικό φορτίο από την ευρύτερη περιοχή η οποία χαρακτηρίζεται από ήπια αγροτική δραστηριότητα. Το μεταφερόμενο φορτίο ενδέχεται να περιλαμβάνει αυξημένες συγκεντρώσεις θρεπτικών (κυρίως νιτρικών και φωσφορικών αλάτων) που προέρχονται από τα λιπάσματα και άλλων επικίνδυνων ουσιών που περιέχονται στα φυτοφάρμακα που εφαρμόζονται στις ετερογενείς καλλιέργειες και στους οπωρώνες. Ωστόσο, ο ήπιος χαρακτήρας της αγροτικής δραστηριότητας της περιοχής οδηγεί στο συμπέρασμα πως η επιβάρυνση της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων είναι ιδιαίτερα περιορισμένη.

Αποτελέσματα επιτόπιας επίσκεψης

Κατά την επί τόπου επίσκεψη στην παραλία δεν εντοπίστηκε ύπαρξη πίσσας, λαδιών και επιφανειοδραστικών ουσιών (αφροί). Ωστόσο, στην ακτή υπήρχαν οικιακά απορρίμματα και οικοδομικά απόβλητα. Τα ύδατα κολύμβησης ήταν μη διαυγή, πιθανόν λόγω των ανέμων που έπνεαν και του δημιουργούμενου κυματισμού.

Ευτροφισμός

Η θέση της ακτής (εντός κλειστού κόλπου) σε συνδυασμό με το μικρό βάθος των υδάτων, συνεπάγεται περιορισμένο ρυθμό ανανέωσης των υδάτων με αποτέλεσμα τη διαμόρφωση ευνοϊκών συνθηκών για την εμφάνιση του φαινομένου του ευτροφισμού. Ωστόσο, τα ύδατα της ακτής κολύμβησης δεν επηρεάζονται σημαντικά από την απορροή ρυπαντικών φορτίων των κύριων θρεπτικών συστατικών αζώτου και φωσφόρου, τα οποία συμβάλλουν στην ανάπτυξη αλγών και ευνοούν την εξέλιξη φαινομένων ευτροφισμού. Επιπλέον, στα κολυμβητικά ύδατα της ακτής δεν έχουν καταγραφεί περιστατικά ραγδαίας ανάπτυξης αλγών ή φυτοπλαγκτόν και υπό κανονικές συνθήκες είναι διαυγή και καθαρά κάτι που συνδέεται με χαμηλή παρουσία φυτοπλαγκτόν. Με βάση τα παραπάνω εκτιμάται χαμηλός βαθμός επικινδυνότητας ανάπτυξης μακροφυκών και φυτοπλαγκτόν στην ακτή.

Διερεύνηση έκτακτων συνθηκών

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία των ανέμων και της βροχόπτωσης για την περιοχή, κατά την κολυμβητική περίοδο δεν εμφανίζονται ακραία καιρικά φαινόμενα και, επομένως, δεν αναμένεται ιδιαίτερη επιβάρυνση της θαλάσσιας περιοχής από απορροές ομβρίων ή/και μεταφορά ρύπων λόγω ισχυρών ανέμων.

Μέτρα αντιμετώπισης

Σε περίπτωση έκτακτου περιστατικού ρύπανσης των υδάτων ή επιβάρυνσης του περιβάλλοντος της ακτής κολύμβησης, ενεργοποιείται μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης για την πρόληψη και την ασφάλεια των λουομένων.
Ο αρμόδιος φορέας διαχείρισης τέτοιων καταστάσεων είναι ο Δήμος Άνδρου.
Στις επανορθωτικές ενέργειες περιλαμβάνονται:

• Ενημέρωση του κοινού για την ρύπανση και την εκτιμώμενη διάρκεια αυτής.
• Έκδοση απόφασης προσωρινής διακοπής της κολύμβησης (εάν κριθεί απαραίτητο από τις αρμόδιες Υπηρεσίες).
• Συνέχιση της παρακολούθησης των υδάτων, σύμφωνα με το αντίστοιχο πρόγραμμα παρακολούθησης που εφαρμόζεται στο πλαίσιο της Οδηγίας 2006/7/Ε.Κ., και λήψη πρόσθετου δείγματος, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι το περιστατικό έχει λήξει. Σε περίπτωση που το πρόγραμμα παρακολούθησης προβλέπει λήψη δείγματος στην περίοδο εμφάνισης της βραχυπρόθεσμης ρύπανσης, το δείγμα αυτό μπορεί να εξαιρεθεί και να αντικατασταθεί από ένα πρόσθετο δείγμα, το οποίο θα ληφθεί 7 ημέρες μετά την εξάλειψη του φαινομένου

Αναφορικά με τη διαχείριση των λυμάτων του οικισμού της Άνδρου, η συλλογή και διάθεση των λυμάτων χωρίς να προηγηθεί κάποιος βαθμός επεξεργασίας αποτελεί μια συνεχή πηγή ρυπαντικού φορτίου η οποία δύναται να υποβαθμίσει σημαντικά την ποιότητα των υδάτων. Το μικροβιακό φορτίο των ανεπεξέργαστων λυμάτων αναμένεται να είναι της τάξης των 107 Ε. Coli/100 ml. Σε κάθε περίπτωση, οι αρμόδιοι φορείς πρέπει να προβούν στις απαιτούμενες ενέργειες για την εξεύρεση λύσης για την επεξεργασία και διάθεση των λυμάτων, σύμφωνα με την Οδηγία 91/271/ΕΟΚ. Επίσης, σχετικά με τη λειτουργία του λιμανιού συνιστάται η ορθή περιβαλλοντική διαχείριση των αποβλήτων των σκαφών σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.

Γενικά συνιστάται η αποφυγή κολύμβησης εντός των λιμανιών, των μόνιμων αγκυροβολίων και των ναυπηγείων, 200 μ. εκατέρωθεν από τα στόμια εκβολής των αγωγών εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, στις εκβολές αγωγών ομβρίων υδάτων μετά από έντονη βροχόπτωση, καθώς και στις εκβολές ρεμάτων συνεχούς ροής.

Στοιχεία επικοινωνίας και πηγές περαιτέρω ενημέρωσης

Χρήσιμες Συνδέσεις

Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Ποιότητα υδάτων κολύμβησης: ec.europa.eu/environment/water/water-bathing/index_en.html
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος - Κατάσταση υδάτων κολύμβησης:www.eea.europa.eu/themes/water/status-and-monitoring/state-of-bathing-water
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος: Κεντρικό Αποθετήριο Δεδομένων:cdr.eionet.europa.eu/gr/eu/bwd
Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας: www.ypen.gov.gr
Μητρώο ταυτοτήτων υδάτων κολύμβησης:bathingwaterprofiles.gr/
Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού:www.culture.gov.gr
Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (Ε.Μ.Υ.): www.emy.gr
Περιοχές δικτύου Natura 2000: www.ypen.gov.gr/perivallon/viopoikilotita/diktyo-natura-2000/
Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών:www.hcmr.gr
Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων:www.ekby.gr
Γαλάζιες σημαίες:www.blueflag.gr
ΕΟΤ:gnto.gov.gr
Περιφέρεια ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ:http://www.pnai.gov.gr/

Το Πρόγραμμα «Ταυτότητες ακτών κολύμβησης» για το έτος 2011 χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα
«Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠΠΕΡΑΑ) του ΕΣΠΑ 2007-2013, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.

Για πρόσθετες πληροφορίες και ενημέρωση για το πρόγραμμα και τις κολυμβητικές ακτές της χώρας, υποβολή σχολίων, παρατηρήσεων και ανταλλαγή απόψεων επισκεφτείτε την ηλεκτρονική μας διεύθυνση www.bathingwaterprofiles.gr