Όνομα Ακτής: Τροκαντερό – Αγκάλη – Ευαγγελίστρια 1
	Κωδικός Ταυτότητας: ELBW079165021
	Δήμος Δελφών
	Περιφέρεια ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
	Αποκεντρωμένη Διοίκηση ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

Εισαγωγή

Η θέσπιση Μητρώου Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης υπαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/7/ΕΚ, σχετικά με τη διαχείριση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης και συνιστά μια καινοτόμο προσέγγιση, με βασικό στόχο την ενημέρωση των πολιτών και την παροχή χρήσιμων στοιχείων για την σύγκριση και την επιλογή ακτών κολύμβησης. Η ταυτότητα των υδάτων κολύμβησης παρέχει πληροφορίες για τις φυσικές και γεωγραφικές συνθήκες της περιοχής της ακτής, για τα υδρολογικά χαρακτηριστικά των υδάτων κολύμβησης, καθώς και για την αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων ρύπανσης στην περιοχή.

Συμπληρωματικώς του Μητρώου Ταυτοτήτων, κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου κάθε έτους (από 1η Ιουνίου έως 31η Οκτωβρίου), διενεργούνται συστηματικές δειγματοληψίες και αναλύσεις μικροβιολογικών και άλλων παραμέτρων, με σκοπό την ποιοτική παρακολούθηση και ταξινόμηση των κολυμβητικών υδάτων.

Περιγραφή Ακτής

Η ακτή Τροκαντερό-Αγκάλη-Ευαγγελίστρια 1 βρίσκεται στα ανατολικά παράλια του κλειστού όρμου Ιτέας έχοντας βορειοδυτικό προσανατολισμό. Το μήκος της παραλίας είναι 60 μέτρα και μέσο πλάτος 5 μέτρα. Η παράκτια ζώνη είναι τροποποιημένη, διότι στο βόρειο άκρο της ακτής λειτουργούν λιμενικές εγκαταστάσεις, ενώ το νοτιοδυτικό τμήμα της ακτής είναι κρηπιδωμένο. Το χερσαίο τμήμα της ακτής είναι σκυρώδες και παρουσιάζει σποραδική ψηλή βλάστηση αποτελούμενη από αλμυρίκια, ευκάλυπτους και πεύκα. Ο θαλάσσιος πυθμένας είναι σκυρώδης και παρουσιάζει εν γένει ήπια κλίση, αφού η ισοβαθής των 5 μέτρων εντοπίζεται σε αποστάσεις μεγαλύτερες των 70 μέτρων από την ακτή. Τέλος, τα κολυμβητικά ύδατα στα πρώτα μέτρα είναι αβαθή. Η παραλία διαθέτει υποδομές όπως αποδυτήρια, ντους και καλάθια απορριμμάτων. Η θέση της παραλίας εντός του αστικού ιστού της Ιτέας διευκολύνει την κάλυψη βασικών αναγκών του κοινού. Η ακτή χρησιμοποιείται κατεξοχήν για κολύμβηση με το μέγιστο αριθμό λουομένων να εκτιμάται σε 100 άτομα. Τέλος, σημειώνεται πως η περιοχή είναι προσβάσιμη οδικώς αποκλειστικά με ιδιωτικά μέσα μεταφοράς. Η άμεση περιοχή παρουσιάζει συνεχή αστική δόμηση με οικιστική, αλλά και ήπια τουριστική ανάπτυξη.

Χρήσεις γης ευρύτερης περιοχής

Στην ευρύτερη περιοχή της ακτής κυριαρχεί η γεωργική χρήση, ενώ στα ανατολικά υπάρχουν εκτάσεις με αστική χρήση και χαμηλή βλάστηση.

Υπαγωγή - Χαρακτηρισμοί

Η ακτή εντάσσεται στο Υδατικό Σύστημα Αν. Στερεά Ελλάδα (EL07), στην Λεκάνη Απορροής Ποταμού Άμφισσας (EL0724) και στο «Όρμος Ιτέας» (EL0724C0016N), του οποίου η οικολογική κατάσταση έχει χαρακτηριστεί ως «Μέτρια», με βάση τα αποτελέσματα της ταξινόμησης, που πραγματοποιήθηκε στην 1η αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) και την αντίστοιχη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) (ΦΕΚ Β 4678/29.12.2017). Στο Υδατικό Σύστημα υπάρχει σταθμός εποπτικής παρακολούθησης που έχει οριστεί στο πλαίσιο εφαρμογής του Άρθρου 8 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Στην περιοχή δεν εντοπίστηκαν άλλα υδάτινα σώματα που να επηρεάζουν την κολυμβητική ακτή.

Ποιότητα κολυμβητικών υδάτων

Η παραλία Τροκαντερό – Αγκάλη – Ευαγγελίστρια 1 αναγνωρίσθηκε ως ακτή κολύμβησης το έτος 1992 και έκτοτε παρακολουθείται στο πλαίσιο των ετησίων προγραμμάτων παρακολούθησης της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων, τα οποία πραγματοποιούνται με ευθύνη του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Από το 2010, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων για τις κολυμβητικές περιόδους πραγματοποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην Οδηγία 2006/7/ΕΚ και με συναξιολόγηση των αποτελεσμάτων παρακολούθησης των τελευταίων ετών.

Υδρολογικά, μετεωρολογικά χαρακτηριστικά

Το μέσο ετήσιο ύψος βροχόπτωσης στην περιοχή είναι 519mm, με το μέγιστο και το ελάχιστο μηνιαίο ύψος να είναι αντίστοιχα 262,8mm και 0mm. (Ε.Μ.Υ. Μετεωρολογικός Σταθμός Δεσφίνας, έτη 1955-2002). H επικρατέστερη διεύθυνση ανέμου είναι η νοτιοδυτική, ακολουθούμενη από βορειοανατολική και νοτιοανατολική με μικρή ή μέση ένταση (Ε.Μ.Υ. έτη 1961-2001). Η μέση μηνιαία θερμοκρασία της ατμόσφαιρας κατά την κολυμβητική περίοδο είναι 22^oC, με τη μέγιστη μηνιαία θερμοκρασία να καταγράφεται κατά το μήνα Ιούλιο και να είναι της τάξης των 29^oC(Ε.Μ.Υ. έτη 1961-2004).

Η ακτή λόγω προσανατολισμού και μορφολογίας είναι προστατευμένη έναντι των επικρατέστερων ανέμων που πνέουν στην περιοχή. Συνεπώς σπάνια αναμένεται εμφάνιση αξιόλογου κυματισμού επί της ακτής. Επιπλέον, στην περιοχή δεν παρατηρούνται έντονα φαινόμενα παλίρροιας. Ωστόσο, θαλάσσια ρεύματα κυκλικής μορφής παραπλέουν την ακτή κατευθυνόμενα από το νότο προς το βορρά. Η ένταση του εν λόγω ρεύματος ενισχύεται με την παρουσία νοτιοδυτικών ανέμων.

Πιέσεις

Υγρά απόβλητα

Ο οικισμός Ιτέας διαθέτει δίκτυο αποχέτευσης, το οποίο καλύπτει το μεγαλύτερο τμήμα του οικισμού (εξαιρείται τμήμα του παρακείμενου οικισμού Κίρρα) και εξυπηρετείται από την Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ) Ιτέας, η οποία έχει σχεδιαστεί για ισοδύναμο πληθυσμό 15.000 κατοίκων. Η ΕΕΛ περιλαμβάνει δευτεροβάθμια επεξεργασία, ενώ η διάθεση των επεξεργασμένων λυμάτων γίνεται μέσω υποθαλάσσιου αγωγού η εκβολή του οποίου εντοπίζεται στη θαλάσσια περιοχή νότια του λιμένα Ιτέας (σε βάθος 20 μέτρων). Στην άμεση περιοχή της ακτής εντοπίστηκε βιομηχανική μονάδα που δραστηριοποιείται στον κλάδο εξόρυξης, εμπλουτισμού, αποθήκευσης και εμπορίας βωξίτη. Τα υγρά απόβλητα της μονάδας αφορούν τόσο αστικά υγρά απόβλητα από το προσωπικό, όσο και απόβλητα από πλύσεις μηχανολογικού εξοπλισμού και εξυδατώσεις δεξαμενών (λιπαντικά, ελαιώδη απόβλητα κ.α.). Τα αστικά υγρά απόβλητα μεταφέρονται στην ΕΕΛ Ιτέας με βυτιοφόρα οχήματα. Τα απόνερα των πλύσεων οδηγούνται για επεξεργασία σε στεγανές δεξαμενές και επεξεργασμένα οδηγούνται και αυτά με τη σειρά τους στην ΕΕΛ Ιτέας. Τα λιπαντικά και τα ελαιώδη απόβλητα διατίθενται σε πιστοποιημένους φορείς. Πάντως, η βιομηχανική μονάδα δεν παράγει τοξικά απόβλητα σε καμία φάση της παραγωγικής διαδικασίας. Σε κάθε περίπτωση, με την προϋπόθεση τήρησης των Περιβαλλοντικών Όρων της μονάδας σχετικά με τη διάθεση αποβλήτων δεν αναμένεται επιβάρυνση της ποιότητας των υδάτων.

Λιμάνια/Μαρίνες

Στο βόρειο άκρο της ακτής υπάρχει χώρος ελλιμενισμού αλιευτικών σκαφών, ενώ σε απόσταση 1.200 μέτρων από τα ύδατα κολύμβησης αγκυροβολούν πλοία για τη φόρτωση βωξίτη από τη βιομηχανία που δραστηριοποιείται στην περιοχή. Οι απορρίψεις των σκαφών που προσεγγίζουν ή διέρχονται από την παραλία και περιλαμβάνουν αστικά απόβλητα και απορρίμματα, καθώς επίσης και η πιθανή διαρροή πετρελαίου από σκάφη με ελλιπή συντήρηση αποτελούν δυνητικές πηγές ρύπανσης.

Λοιπές πηγές

Στην παραλία επιτρέπονται τα κατοικίδια ζώα, η συχνότητα παρουσίας των οποίων εκτιμάται ότι δεν μπορεί να επιβαρύνει την ακτή.

Αποτελέσματα επιτόπιας επίσκεψης

Κατά την επί τόπου επίσκεψη στην παραλία δεν εντοπίστηκε ύπαρξη πίσσας, επιφανειοδραστικών ουσιών (αφροί) ή λαδιών. Γενικώς, το μέτωπο της ακτής ήταν καθαρό από στερεά απορρίμματα, ενώ κατόπιν οπτικής παρατήρησης τα ύδατα κολύμβησης χαρακτηρίστηκαν διαυγή και καθαρά.

Ευτροφισμός

Τα ύδατα κολύμβησης είναι υπό κανονικές συνθήκες διαυγή και καθαρά, ενώ στο παρελθόν δεν έχουν καταγραφεί συστηματικά περιστατικά ραγδαίας ανάπτυξης αλγών και φυτοπλαγκτόν. Εντούτοις, η θέση της ακτής εντός του κλειστού και αβαθούς όρμου Ιτέας συνεπάγεται περιορισμένο ρυθμό ανανέωσης των υδάτων, τα οποία επιπλέον επηρεάζονται εν δυνάμει από την απορροή ρυπαντικών φορτίων των κύριων θρεπτικών συστατικών αζώτου και φωσφόρου. Με βάση τα παραπάνω εκτιμάται υψηλός βαθμός επικινδυνότητας ανάπτυξης μακροφυκών και φυτοπλαγκτόν στην ακτή.

Διερεύνηση έκτακτων συνθηκών

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία των ανέμων και της βροχόπτωσης για την περιοχή κατά την κολυμβητική περίοδο δεν εμφανίζονται ακραία καιρικά φαινόμενα και επομένως δεν αναμένεται ιδιαίτερη επιβάρυνση της θαλάσσιας περιοχής από απορροές ομβρίων ή μεταφορά ρύπων λόγω ισχυρών ανέμων. Οι έκτακτες συνθήκες κατά τις οποίες δύναται να επιβαρυνθεί η ποιότητα των υδάτων της ακτής περιλαμβάνουν αστοχία της Εγκατάστασης Επεξεργασίας Λυμάτων της Ιτέας.

Μέτρα αντιμετώπισης

Σε περίπτωση έκτακτου περιστατικού ρύπανσης των υδάτων ή επιβάρυνσης του περιβάλλοντος της ακτής κολύμβησης, ενεργοποιείται μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης για την πρόληψη και την ασφάλεια των λουομένων.
Ο αρμόδιος φορέας διαχείρισης τέτοιων καταστάσεων είναι ο Δήμος Δελφών.
Στις επανορθωτικές ενέργειες περιλαμβάνονται:

• Ενημέρωση του κοινού για την ρύπανση και την εκτιμώμενη διάρκεια αυτής.
• Έκδοση απόφασης προσωρινής διακοπής της κολύμβησης (εάν κριθεί απαραίτητο από τις αρμόδιες Υπηρεσίες).
• Συνέχιση της παρακολούθησης των υδάτων, σύμφωνα με το αντίστοιχο πρόγραμμα παρακολούθησης που εφαρμόζεται στο πλαίσιο της Οδηγίας 2006/7/Ε.Κ., και λήψη πρόσθετου δείγματος, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι το περιστατικό έχει λήξει. Σε περίπτωση που το πρόγραμμα παρακολούθησης προβλέπει λήψη δείγματος στην περίοδο εμφάνισης της βραχυπρόθεσμης ρύπανσης, το δείγμα αυτό μπορεί να εξαιρεθεί και να αντικατασταθεί από ένα πρόσθετο δείγμα, το οποίο θα ληφθεί 7 ημέρες μετά την εξάλειψη του φαινομένου

Σχετικά με τη λειτουργία του αλιευτικού λιμένα συνίσταται η ορθή περιβαλλοντική διαχείριση των αποβλήτων των σκαφών σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Για το αγκυροβόλιο των μεταλλείων βωξίτη έχει εγκριθεί σχέδιο παραλαβής και διαχείρισης αποβλήτων πλοίων. Η αντιμετώπιση του φαινομένου του ευτροφισμού, σχετίζεται με τη λήψη μέτρων που έχουν κύριο στόχο τη μείωση των φορτίων θρεπτικών που απορρέουν στην παράκτια περιοχή. Τα μέτρα αφορούν αφενός τη μείωση των εφαρμοζόμενων ποσοτήτων λιπασμάτων στις επιδρούσες λεκάνες απορροής και την εφαρμογή των αρχών του κώδικα ορθής γεωργικής πρακτικής, αφετέρου δε την επέκταση των υπαρχόντων αποχετευτικών δικτύων σε περιοχές που δεν εξυπηρετούνται από αποχετευτικό δίκτυο.Σε περίπτωση αστοχίας ή προσωρινής διακοπής της λειτουργίας της ΕΕΛ, αναμένεται μικρής διάρκειας ρυπαντική επιβάρυνση των υδάτων. Το μικροβιακό φορτίο στην περίπτωση διάθεσης ανεπεξέργαστων λυμάτων αναμένεται να είναι της τάξης των 107 Ε. Coli/100 ml. Η διάχυση των λυμάτων που διατίθενται μέσω του υποθαλάσσιου αγωγού, σε συνδυασμό με τους φυσικούς μηχανισμούς της αραίωσης και της φθοράς, έχουν ως αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση του μικροβιακού φορτίου. Με την προϋπόθεση ότι η διάθεση των ανεπεξέργαστων ή των μερικώς επεξεργασμένων λυμάτων δε θα διαρκέσει για μεγάλο χρονικό διάστημα, δεν προκύπτει άμεσος κίνδυνος για την υγεία των λουομένων. Σε κάθε περίπτωση, ο φορέας λειτουργίας της ΕΕΛ πρέπει αμέσως να προβεί στις απαιτούμενες ενέργειες για την ταχεία επαναφορά της αποδοτικής λειτουργίας της ΕΕΛ. Εάν οι διορθωτικές ενέργειες απαιτούν μεγάλο χρονικό διάστημα και συνεχιστεί η διάθεση ανεπεξέργαστων λυμάτων, ο αρμόδιος φορέας θα εκτιμήσει την κατάσταση και θα εξετάσει την αναγκαιότητα προσωρινής απαγόρευσης της κολύμβησης.

Γενικά συνιστάται η αποφυγή κολύμβησης εντός των λιμανιών, των μόνιμων αγκυροβολίων και των ναυπηγείων, 200 μ. εκατέρωθεν από τα στόμια εκβολής των αγωγών εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, στις εκβολές αγωγών ομβρίων υδάτων μετά από έντονη βροχόπτωση, καθώς και στις εκβολές ρεμάτων συνεχούς ροής.

Στοιχεία επικοινωνίας και πηγές περαιτέρω ενημέρωσης

Χρήσιμες Συνδέσεις

Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Ποιότητα υδάτων κολύμβησης: ec.europa.eu/environment/water/water-bathing/index_en.html
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος - Κατάσταση υδάτων κολύμβησης:www.eea.europa.eu/themes/water/status-and-monitoring/state-of-bathing-water
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος: Κεντρικό Αποθετήριο Δεδομένων:cdr.eionet.europa.eu/gr/eu/bwd
Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας: www.ypen.gov.gr
Μητρώο ταυτοτήτων υδάτων κολύμβησης:bathingwaterprofiles.gr/
Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού:www.culture.gov.gr
Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (Ε.Μ.Υ.): www.emy.gr
Περιοχές δικτύου Natura 2000: www.ypen.gov.gr/perivallon/viopoikilotita/diktyo-natura-2000/
Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών:www.hcmr.gr
Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων:www.ekby.gr
Γαλάζιες σημαίες:www.blueflag.gr
ΕΟΤ:gnto.gov.gr
Περιφέρεια ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ:http://portal.stereahellas.gr/

Το Πρόγραμμα «Ταυτότητες ακτών κολύμβησης» για το έτος 2011 χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα
«Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠΠΕΡΑΑ) του ΕΣΠΑ 2007-2013, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.

Για πρόσθετες πληροφορίες και ενημέρωση για το πρόγραμμα και τις κολυμβητικές ακτές της χώρας, υποβολή σχολίων, παρατηρήσεων και ανταλλαγή απόψεων επισκεφτείτε την ηλεκτρονική μας διεύθυνση www.bathingwaterprofiles.gr